Justyna Kobus THE LEXIS OF THE NATURE SUBJECT FIELD IN GREATER POLAND’S DIALECTOLOGICAL RESOURCES
Main Article Content
Abstract
Аbstract. Introduction. The article discusses the achievements of Greater Poland’s dialectology in
the field of documenting names related to untamed nature (wild).
Purpose. The aim of the article is to discuss the results of the query of dialectological sources
deposited in the Dialectological Laboratory of the University of Adam Mickiewicz in Poznań. The
research scope included the lexis of the NATURE field. The author distinguished three groups of
materials: the file of Adam Tomaszewski, data from the Atlas of the language and folk culture of Greater
Poland, and contemporary materials obtained in order to develop the NATURE thematic volume as part
of the Greater Poland’s Regional Dictionaries series.
Results. Old materials allow for the development of several dozen headline articles from various
parts of Wielkopolska. In the Atlas of the Folk Language and Culture of Greater Poland, 112 maps of
nature have been developed. Contemporary research on this topic is only in its early stages.
Orginality. The article is the first attempt to verify the resources of Greater Poland dialectological
sources for the study of natural dialectal vocabulary.
Conclusion. Due to the modest dialectological material base for the topic under study, the
researcher recommends intensifying contemporary field research.
Article Details
References
Basara, A., Basara, J. (1988). Nazwy śnieci (Tilletia) w gwarach polskich. Wokół języka. Rozprawy i
studia poświęcone pamięci Profesora Mieczysława Szymczaka / Red. M. Basaj. Wrocław. S. 83–86.
Basara, A., Basara, J. (1989). Nazwy gorczycy polnej (Sinapis arvensis) w gwarach polskich. Zbornik
razprav iż slovanskego jezikoslovja. Ljublijana. S. 19–29.
Basara, A., Basara, J. (1990). Cuscuta trifoli, czyli kanianka koniczynowa (nazwy i ich zasięg
geograficzny). Zeszyty Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Językoznawstwo. Z. XIII. S. 367–372.
Basara, A., Basara, J. (2002). Nazwy sporyszu (Claviceps purpurea) w gwarach polskich. Język w
przestrzeni społecznej / Red. S. Gajda. Opole. S. 267–272.
Budziszewska, W. (1962). Związki słownikowe polsko-łużyckie w zakresie terminologii przyrodniczej.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN. T. VIII. S. 127–135.
Cygal-Krupa, Z. (2005). Świat roślin w gwarze Porąbki i okolicy. Mieczysław Małecki – człowiek, uczony,
organizator / Red. J. Rusek. Kraków. S. 271–278.
Kąś, J. (2015–2019). Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej. T. I–XII. Bukowina Tatrzańska
– Nowy Sącz.
Kobus, J. (2020). Leksyka mikromola tematycznego MUCHA w języku mieszkańców okolic Pobiedzisk w
środkowej Wielkopolsce. Gwary Dziś. Vol. 12. C. 201–211.
Kulak, I. (2017). Percepcja rzeczywistości a proces nominacyjny (na przykładzie ludowych nazw roślin
Podhalan). Prace Językoznawcze. Nr XIX/3. C. 153–168.
Kupiszewski, W. (1969). Słownictwo meteorologiczne w gwarach i historii języka polskiego. Wrocław.
Kurek, H. (2004). Językowo-kulturowy obraz wsi podkarpackiej wpisany w nazwy roślin. Studia
linguistica Danutae Wesołowska oblata / Red. H. Kurek, J. Labocha. Kraków. S. 129–156.
Pelcowa, H. (1988). Z geografii małopolskich nazw chwastów na Lubelszczyźnie. Język Polski. Z. 2/3.
S. 138–148.
Pelcowa, H. (1988). Zróżnicowanie leksykalne nazw roślin w gwarach Lubelszczyzny. Annales
Universitatis Marie Curie-Skłodowska. T. VI. Z. 23. S. 257–271.
Pelcowa, H. (2001). Nazwy roślin w świadomości językowej ludności wiejskiej. Język a Kultura. T. 16.
Świat roślin w języku i kulturze / Red. A. Dąbrowska, I. Kamińska-Szmaj. Wrocław. S. 99–116.
Pelcowa, H. (2002). Językowy obraz roślin w gwarach Lubelszczyzny. Język polski. Współczesność –
historia / Red. W. Książek-Bryłowa, H. Duda. Lublin. S. 127–144.
Pelcowa, H. (2015). Nazwa i desygnat w zmieniającej się rzeczywistości wiejskiej. Odkrywanie słowa –
historia i współczesność / Red. U. Sokólska. Białystok. S. 551–568.
Pelcowa, H. (2015). Słownik gwar Lubelszczyzny. T. III. Świat zwierząt. Lublin.
Pelcowa, H. (2016). Słownik gwar Lubelszczyzny. T. IV. Sad i ogród warzywny. Budownictwo i
przestrzeń podwórza. Lublin.
Pelcowa, H. (2017). Słownik gwar Lubelszczyzny. T. V. Świat roślin. Lublin.
Rak, M. (2007). Językowo-kulturowy obraz zwierząt utrwalony w animalistycznej frazeologii gwar Gór
Świętokrzyskich i Podtatrza (na tle porównawczym). Kraków.
Sierociuk, J. (2003). Założenia metodologiczne badań języka wsi. Poznańskie Spotkania Językoznawcze.
T. XI / Red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski. Poznań. S. 131–136.
Sierociuk, J. (2010). Założenia metodologiczne regionalnych słowników gwarowych powstających przy
współudziale środowisk lokalnych. Studia dialektologiczne IV / Red. H. Kurek, A. Tyrpa, J. Wronicz. Kraków.
S. 135–143.
Sobierajski, Z. (1972). Kwestionariusz do Atlasu języka i kultury ludowej Wielkopolski. Cz. 1.
Słownictwo. Fonetyka. Słowotwórstwo. Poznań.
Stieber, Z. (1968). O wyrazie ożyna w dialektach polskich. Slavia Orientalis. T. XVII. S. 419–420.
Tokarski, R. (1993). Słownictwo jako interpretacja świata. Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. T. 2.
Współczesny język polski /Red. J. Bartmiński. Wrocław. S. 335–362.
Waniakowa, J. (2012). Polskie gwarowe nazwy dziko rosnących roślin zielnych na tle słowiańskim.
Zagadnienia ogólne. Kraków.
Wierzbicka, A. (2002). Zestawienia w nazwach roślin (na materiale gwar kujawskich). Dialektologia
jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki: księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Karolowi
Dejnie / Red. S. Gala. Łódź. S. 551–558.
Wierzbicka, A. (2004). Przeobrażenia gwarowych nazw roślin. Współczesne odmiany języka narodowego
/ Red. K. Michalewski. Łódź. S. 275–281.
Wierzbicka, A. (2004). Słowotwórcze wykładniki ekspresywności w wybranych gwarowych nazwach
roślin. Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych / Red. K. Wojtczuk, A. Wierzbicka. Siedlce.
S. 281–290.
Wierzbicka, A. (2005). Świat zwierząt odzwierciedlony w gwarowych nazwach roślin. Nazewnictwo na
pograniczach / Red. J. Ignatowicz-Skowrońska. Szczecin. S. 439–449.